‘EU kan Russisch gas per direct verbieden’

‘EU kan Russisch gas per direct verbieden’

De Europese Unie kan Russisch gas per direct verbieden, naast Russische kolen, waarover de lidstaten nu discussiëren, en Russische olie, waarover binnenkort wordt gesproken. Met het juiste beleid, met een hoge mate van samenwerking en solidariteit tussen de lidstaten, hoeft er geen recessie te zijn en kunnen de miljarden aan inkomsten voor de moorddadige oorlogsmachine van Poetin worden gestopt, aldus WePlanet Europe.

Het beleid moet gericht zijn op drie principes: energiebesparing en -behoud, rantsoenering en lastenverdeling, en importdiversificatie, volgens het plan Switch Off Putin, geschreven door WePlanet Europe, een vereniging van op wetenschap gebaseerde milieu-NGO’s verspreid over elf Europese lidstaten. Joris van Dorp, een van de co-auteurs en energiedeskundige: “Ons plan zou het EU-blok in staat stellen om vrijwel onmiddellijk te stoppen met het gebruik van alle Russische fossiele brandstoffen. De lidstaten gaan bespreken hoe ze Russische olie kunnen verbieden, nadat er een akkoord is bereikt over een verbod op Russische steenkool, maar Rusland heeft al gedreigd de gastoevoer af te sluiten, als de Europese Unie Russische olie verbiedt, en we moeten ervan uitgaan dat dat ook zal gebeuren. WePlanet Europe raadt aan het initiatief te behouden door een totaal embargo op Russische fossiele brandstoffen te plannen en handhaven, in ieder geval tot er een eind komt aan de Russische invasie van Oekraïne.”

WePlanet Europe verwelkomt de krachtige verklaring van het Europees Parlement, dat donderdagmiddag met een overweldigende meerderheid heeft gestemd om gas, olie, kolen en kernbrandstof uit Rusland per direct te verbieden, vervolgt Van Dorp. “De taak die aan de lidstaten is opgelegd is nu duidelijk. Zij kunnen deze meerderheid niet negeren. Zij moeten slagvaardig optreden en samenwerken om het gezamenlijke doel te bereiken.”

EU-gasimport gestegen na begin van Poetins oorlog
Ondanks de wens om kolen, gas en olie per direct te verbieden, is de invoer van gas sinds het begin van Poetins oorlog toegenomen. Der Spiegel meldde dat de Europese Unie in maart een kwart meer gas uit Rusland heeft geïmporteerd dan in februari, de maand van het uitbreken van de oorlog, en 36 procent meer dan in januari. “Deze toename van de gasinvoer is natuurlijk een grote zorg, omdat het betekent dat de EU Rusland onbedoeld financiert met miljarden aan inkomsten”, zei Van Dorp. “Het verbod op steenkool, dat nu door de Commissie wordt ingediend, is een stap in de goede richting, maar niet veel. Als er olie aan het embargo zou worden toegevoegd, zoals president Ursula von der Leyen aankondigde, maar geen gas, zou de EU nog steeds honderden miljoenen aan Rusland betalen. Gas alleen vertegenwoordigt de helft van de Russische export van fossiele brandstoffen naar de EU.”

De Europese Unie worstelt met het doorvoeren van een boycot van gas en olie omdat de Duitse centrale bank waarschuwt voor een ernstige recessie bij een boycot. Zelfs de boycot van steenkool, de kleinste import van fossiele brandstoffen uit Rusland, heeft weken geduurd om te bespreken. “Olie lijkt nu op tafel te liggen, maar ook een boycot van gas zou Rusland financieel ernstig schaden, waardoor de druk zou toenemen om toe te geven aan de internationale eisen voor vrede in Oekraïne. Bovendien moet Europa rekening houden met het idee dat Rusland besluit de gastoevoer af te sluiten als reactie op een EU-embargo op Russische olie. Het is waar dat een totaal embargo op Russische olie en gas voor de EU economisch pijnlijk zou zijn, maar wij geloven dat de last kan worden beperkt door slim beleid en solidariteit”, herhaalt Van Dorp.

‘Solidariteit en lastenverdeling’
WePlanet Europe heeft de afgelopen weken gewerkt aan een plan om kolen, gas en olie zo snel mogelijk kwijt te raken. Dit vereist solidariteit van alle Europeanen. De belangrijkste punten van het plan zijn:

  • Opschroeven binnenlandse brandstofproductie.
  • Opschorten van zakelijke en interne vluchten binnen continentaal Europa.
  • Verstrekken van gratis openbaar vervoer.
  • Kantoren, openbare gebouwen en huishoudens verplichten om thermostaten aankomende winter op maximaal 18°C in te stellen.
  • Plannen schrappen om kerncentrales te sluiten en gesloten reactoren met spoed opnieuw te herstarten.
  • Maximumsnelheid op snelwegen verlagen.
  • Gesloten kolencentrales tijdelijk weer opstarten.
  • Versneld uitrollen van infrastructuur voor energiewinning uit wind en zon.

Om (internationale) prijspieken voor olie en gas als gevolg van het embargo te voorkomen, moeten lidstaten er alles aan doen om het brandstofverbruik in eigen land te verminderen, onder meer door brandstofrantsoenering, volgens het Switch Off Poetin-plan. De lidstaten die het meest worden getroffen door het embargo vanwege de grote afhankelijkheid van Russische invoer, moeten verzekerd zijn van economische steun en brandstofvoorraden die worden overgedragen vanuit de minder getroffen lidstaten.

Deze maatregelen zijn ingrijpend maar haalbaar, als we nu beginnen, vult Van Dorp aan.

Auteur: Simon Trommel

Europa kan onmiddellijk stoppen met Russisch olie, gas en kolen, bewijst nieuw rapport

Europa kan onmiddellijk stoppen met Russisch olie, gas en kolen, bewijst nieuw rapport

BRUSSEL, 30 maart – De Europese import van fossiele brandstoffen uit Rusland kan per direct worden stopgezet mits de Europese Unie bereid is tot een radicaal beleid voor rantsoenering, solidariteit en overschakeling op andere energiebronnen. Dat blijkt uit een baanbrekend rapport van de nieuwe Europese milieuorganisatie WePlanet, waaraan ook de Nederlandse afdeling meewerkte.

Het rapport, ‘Switch off Putin: Ukraine Energy Solidarity Plan‘, is de eerste studie waarin de haalbaarheid van een onmiddellijk embargo op Russisch olie, gas en kolen wordt aangetoond, en waarin de cijfers worden gepresenteerd over hoe dit kan worden bereikt.

De Europese Unie koopt momenteel meer dan een half miljard euro aan Russische fossiele brandstoffen per dag. Sinds de invasie begon, heeft het Kremlin al zo’n 20 miljard euro ontvangen. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft bij Europese leiders meermaals aangedrongen op een einde aan deze subsidies voor de Russische president. Ondanks zijn herhaalde oproepen heeft de EU alleen toegezegd de invoer van Russische olie, gas en kolen “ruim voor 2030” te beëindigen.

Door over te schakelen op een oorlogseconomie en een reeks ambitieuze tijdelijke maatregelen uit te voeren, kan echter onmiddellijk aan het verzoek van president Zelenski worden voldaan, aldus het rapport van WePlanet. Deze maatregelen omvatten het opschorten van zakenvluchten, het verlagen van de maximumsnelheid op snelwegen, het opnieuw opstarten van stilgelegde kerncentrales, een versnelde invoering van zonne- en windenergie, en het terugschroeven van de thermostaten voor huishoudens en bedrijven van het huidige gemiddelde van 22 naar 18 graden Celsius komende winter.

Alles bij elkaar moet in de loop van het jaar ongeveer 155 miljard kubieke meter gas worden bespaard om de Russische invoer volledig stop te zetten. In het rapport wordt gekwantificeerd hoe elk van de energiebesparende maatregelen en de omschakeling naar alternatieven het Russische gas kan vervangen. De auteurs concluderen dat Europa Poetin onmiddellijk kan ‘uitschakelen’ als het besluit om in naam van solidariteit maatregelen oplegt die passen bij een oorlogseconomie op het hele continent.

Mark Lynas, medeauteur van het rapport: “Zoals president Zelensky herhaaldelijk heeft benadrukt, is het zeer ongewenst dat Europa miljarden pompt in Poetins oorlogsmachine, terwijl Oekraïners sterven onder een regen van bommen en raketten. Dit rapport toont aan dat het stopzetten van de Europese import van Russische fossiele brandstoffen nu al mogelijk is. Het uitstel van de Europese leiders moet stoppen.” 

Maatregelen in een oorlogseconomie, zoals rantsoenering van energie, moeten echter met de grootste omzichtigheid worden genomen om ervoor te zorgen dat de effecten eerlijk over de samenleving worden verdeeld, aldus het rapport. De garantie van een ‘basisinkomen voor energie’ zal gezinnen met een laag inkomen beschermen tegen armoede. Een belasting voor energiebedrijven kan 200 miljard euro opleveren ter financiering van duurdere maatregelen, zoals het aanbieden van gratis openbaar vervoer.

Tijdelijke noodmaatregelen moeten worden gecombineerd met een niet eerder geziene uitrol van CO2-vrije energiebronnen, aldus het rapport, waardoor we onze klimaatdoelstellingen op middellange termijn kunnen halen. De normale planningwetten moeten worden opgeschort om het gebruik van wind- en zonne-energie te stimuleren. Ook moet wetgeving worden gewijzigd om de bouw van nieuwe kerncentrales te versnellen, zodat energierantsoenering slechts een kortetermijnmaatregel is.

Olguita Oudendijk, directeur van WePlanet Nederland: “Europa heeft laten zien dat het  richting Rusland eensgezind kan optreden. Maar we moeten de druk verder opvoeren om de oorlog zo snel mogelijk te stoppen en de Oekraïners te helpen. Dat kan door Poetins gas te boycotten met een plan dat alternatieven biedt en de kosten en lasten eerlijk verdeelt onder de EU-lidstaten en Groot-Brittannië. We roepen deze landen op om solidair te zijn, daadkracht te tonen en te staan voor vrijheid.”

Brief aan Rotterdamse gemeenteraad over bouw kerncentrale(s) op de Maasvlakte

Brief aan Rotterdamse gemeenteraad over bouw kerncentrale(s) op de Maasvlakte

In samenwerking met Kern voor Klimaat is WePlanet een actie gestart om de vieze kolencentrales op de Maasvlakte  te vervangen door schone kerncentrales. In het kader hiervan hebben wij de Rotterdamse gemeenteraad benaderd met enkele vragen in de vorm van een brief. In deze brief wordt ook ons plan verder toegelicht.

Lijkt het je wat om bij te dragen aan onze achtie? Doe mee! Voor informatie en vragen, neem contact op via info@kernvoorklimaat.nl.

 

Uitgebreide reactie op Europees voorstel voor duurzame taxonomie

Uitgebreide reactie op Europees voorstel voor duurzame taxonomie

WePlanet Nederland heeft grondig gekeken naar het voorstel van de Europese Commissie om kernenergie op te nemen in de zogeheten ’taxonomie’, die voor de financiële sector bepaalt welke investeringen duurzaam zijn. We keken naar de voorwaarden die worden gesteld en concludeerden dat het huidige voorstel ernstige tekortkomingen heeft.

In een officiële reactie geven we commentaar op drie problemen:

  1. Er is een arbitraire tijdlimiet bepaald voor de erkenning van kernenergie als duurzaam. Terwijl uranium en thorium overal op aarde te vinden zijn in ongekend uitbundige hoeveelheden, is er een beperkte voorraad fossiele brandstoffen. Toch geldt er geen tijdlimiet voor investeringen in aardgas.
  2. Er worden vage en specifieke eisen gesteld aan de eindberging van hoogradioactief afval. De vage eis (‘een gedetailleerd plan’) is een uitnodiging om eindeloos te discussiëren over de vraag of een plan voldoende gedetailleerd is, de specifieke eis (in 2050 eindberging klaar) is onnodig beperkend.
  3. Er wordt onnodig de eis gesteld dat altijd de ‘beste’ technieken en de ‘hoogste’ standaarden moeten worden gevolgd. Het moet echter voldoende zijn om huidige en gepaste technieken en standaarden te volgen. Het gebruik van dergelijke eisen is in het verleden vaak aangevoerd om kernenergie te vertragen en duurder te maken.

Deze drie problemen hebben we nader toegelicht in onze reactie. Ook doen we enkele aanbevelingen aan de Europese politiek.

Klik hier om een PDF van onze reactie te lezen.

De reactie is geschreven door Joris van Dorp, onze adviseur energie, met ondersteuning van enkele Europese experts.

Brussel wil kernenergie groen duurzaam label geven, Oostenrijk dreigt met Europese rechter

Brussel wil kernenergie groen duurzaam label geven, Oostenrijk dreigt met Europese rechter

Door 

Kernenergie krijgt erkenning als noodzakelijke oplossing in het klimaatvraagstuk. Waren het eerst wetenschappers die kernstroom als onmisbaar betitelden, nu wil Brussel kernenergie een groen duurzaam label geven. Ook het nieuwe kabinet wenst twee nieuwe kerncentrales. De langverwachte ommekeer doet nucleaire voorstanders goed. “Maar we zijn nog niet klaar”, waarschuwt Olguita Oudendijk. Rond Brussel liggen kapers op de kust. Ook beleggers moeten nog even wennen.

Lees verder op telegraaf.nl

Nieuwe naam: WePlanet Nederland

Nieuwe naam: WePlanet Nederland

Vanaf vandaag heeft onze stichting een nieuwe naam: WePlanet Nederland. Met de naam willen we benadrukken dat we niet alleen een ambitieus plan nodig hebben om het klimaatprobleem op te lossen maar ook om onze relatie met landgebruik te herzien. We moeten onze ecologische voetafdruk terugbrengen, zodat we de ruimte creëren om de natuur te bevrijden. Om daar te komen, moeten we slim beleid en technologie inzetten. Daarvoor blijven we ons baseren op wetenschap.

We blijven staan voor een groene planeet waarop een groeiende wereldbevolking kan floreren, met respect voor alle levende wezens. We willen uitbundige, schone energie voor iedereen, terwijl we het klimaat stabiliseren. We willen miljarden mensen voeden, terwijl we ruimte maken voor meer biodiversiteit.

We zullen de toekomst opnieuw moeten vormgeven. Met WePlanet Nederland willen we daaraan een bijdrage leveren. We houden u op de hoogte!

De Energiewende valt nog te redden

De Energiewende valt nog te redden

In een zoektocht naar creativiteit, humanisme en vooruitgang loopt filosoof en ecomodernist Ralf Bodelier een omgekeerde kruistocht van Jeruzalem in Israël naar Bouillon in de Belgische Ardennen. Hierover houdt hij een blog bij voor de Groene Amsterdammer. In deel 39: Bodelier wandelt door een windstil en mistig Duitsland en reflecteert op de Energiewende (Duitse energietransitie).

Auteur en afbeelding: Ralf Bodelier. Afbeelding embedded vanaf Groene.nl

Zaterdagochtend 6 november, negen uur in de ochtend. Ik loop langs de spoorlijn van Regensburg naar Neurenberg. Aan mijn rechterhand verrijst een tien meter hoge muur van zonnepanelen. Aan mijn linker ligt een enorm veld met zonnepanelen. Althans, dat vermoed ik, want in deze even mistige als windstille ochtend zie ik op zijn best vijftig meter ver. Veel elektriciteit zullen de panelen vanochtend niet leveren. Dat geldt ook voor de windmolens die een half uur later opdoemen en waarvan de wieken stilstaan of tergend langzaam hun rondjes draaien.

Het is een typische, stille en waterkoude herfstochtend. Zo’n zaterdag waarop je je centrale verwarming flink opstookt, je wat langer onder de warme douche blijft staan en alle lampen aanblijven. Ik wrijf een bankje droog, ga zitten, pak mijn mobieltje en log in bij de Fraunhofer-Gesellschaft, het instituut dat de Duitse energieproductie bijhoudt. Want ik ben benieuwd hoeveel stroom op dit moment uit zon of wind komt en hoeveel wordt geproduceerd in centrales die draaien op kolen, gas, biomassa en uranium. De uitkomst verrast me. Op dit vroege tijdstip komt maar liefst 45 procent van alle Duitse stroom van zonnepanelen en windturbines. Wanneer ik enkele uren later, om kwart over twaalf, nog eens inlog, is het zelfs 55 procent. Dat is mooi. Fossiel legt het duidelijk af tegen zon en wind. De windstille mistbank waar ik doorheen wandelde was waarschijnlijk een lokaal verschijnsel.

Maandagavond 8 november. In een pension in Neurenberg werk ik verder aan deze blog. Het is tien uur en ik kijk opnieuw op de site van het Fraunhofer-instituut. Nu ziet de grafiek er minder fraai uit. Vanzelfsprekend komt na zonsondergang niets meer uit zonnepanelen, maar ook de Duitse wind laat het nu afweten. Vanavond zijn zon en wind goed voor nog geen 7 procent van alle elektriciteit. De overige 93 procent wordt ouderwets geleverd door bruinkool, gevolgd door steenkool, kernenergie en het verbranden van afval en biomassa.

Lees het volledige artikel via deze link.

Loop mee in de Klimaatmars en steun kernenergie!

Loop mee in de Klimaatmars en steun kernenergie!

Op zaterdag 6 november 2021 vanaf 13:00 vindt de Klimaatmars plaats in Amsterdam. Stichting Ecomodernisme is een van de zes organisaties die meeloopt namens Kern voor Klimaat, de burgerbeweging voor kernenergie en klimaat.

Klimaatverandering is een groot probleem. Dat vraagt om grote oplossingen. Wij zijn ervan overtuigd dat kernenergie noodzakelijk is om de CO2-uitstoot in 2050 serieus te reduceren.

 

Doe mee!

Geef je op via www.kernvoorklimaat.nl

 

 

Waarom kernenergie?

  • Kerncentrales stoten geen CO2 uit.
  • Kerncentrales leveren betrouwbare elektriciteit, ongeacht het weer, zodat we fossiele centrales echt kunnen sluiten.
  • Kerncentrales nemen weinig ruimte in, zodat we de natuur weer de ruimte kunnen geven in ons landschap.
  • Klimaatwetenschappers en economen zijn het erover eens: met meer kernenergie dringen we de CO2-uitstoot sneller en goedkoper terug dan zonder.

 

‘Duurzaam’ en ‘biologisch’ staan elkaar in de landbouw in de weg

‘Duurzaam’ en ‘biologisch’ staan elkaar in de landbouw in de weg

Het subsidiëren van biologische producenten, zoals ACM-bestuursvoorzitter Snoep voorstelt, is geen goed idee. Dit schrijft Joost van Kasteren in onderstaand opiniestuk in De Volkskrant. Zonder kunstmest verhongert de helft van de wereldbevolking. En dan is er nog de grondhonger van de biologische landbouw.  

Joost van Kasteren is wetenschapsjournalist en hoofdredacteur van Vork, opinietijdschrift over landbouw, voeding en natuur.
Afbeelding: Harry Cock / embedded vanaf Volkskrant.nl

Voor veel mensen en ook voor Martijn Snoep, bestuursvoorzitter van de Autoriteit Consument en Markt (Ten eerste, 11/10) is duurzame landbouw hetzelfde als biologische landbouw. Die veronderstelling klopt niet. De uitgangspunten van biologische landbouw staan verdere verduurzaming juist in de weg.

In de biologische landbouw gaat men er onder meer van uit dat de cel een ondeelbare eenheid van leven is. Dat betekent dat zowel gene editing, het redigeren van erfelijke eigenschappen, als cisgenese, de introductie van soorteigen genen, niet is toegestaan.

Dat verbod geldt nu nog voor alle gewassen – ook gangbaar geteelde – in de Europese Unie, maar het besef begint door te dringen dat we ons zo een belangrijk hulpmiddel ontzeggen voor een duurzamere landbouw. Met deze technieken, waaronder Crispr/Cas, kunnen we gewassen maken met een betere voedingswaarde en een hogere opbrengst. Onder meer omdat ze van zichzelf meer gezonde inhoudsstoffen bevatten en beter bestand zijn tegen ziekten en plagen, droogte en overvloedige regenval. Geen overbodige luxe in het licht van de klimaatverandering, en nu ook al relevant.

Lees het volledige artikel via deze link.

Opinie: houd ook de optie van kernenergie open

Opinie: houd ook de optie van kernenergie open

De aanpak van klimaatverandering leunt nog te veel op één oplossing. De urgentie van het probleem vraagt om een veel bredere aanpak, vindt Rudy Rabbinge, emeritus hoogleraar duurzame ontwikkeling en voedselzekerheid Wageningen University en voormalig Eerste Kamerlid voor de PvdA. In onderstaand opiniestuk in Trouw waarschuwt hij voor het uitsluiten van kernenergie.

Auteur: Rudy Rabbinge
Afbeelding: Pixabay

We zoeken naar betere oplossingen om in 2050 de CO2-uitstoot te reduceren tot nagenoeg nul. En ik denk dan terug aan wat ik leerde tijdens mijn lange carrière op het gebied van landbouw en ontwikkelingssamenwerking: maak afwegingen en houd alle opties open.

Als lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid was ik betrokken bij opzet, uitwerking en implementatie van het fameuze Brundtland-rapport uit 1987, Our common future, in Nederland. Daarin werd opgeroepen tot duurzame ontwikkeling. Dat thema behelst vijf domeinen: voedsel, energie, water, natuur en grondstoffen. Ze zorgen elk voor problemen en verdienen allemaal oplossingen, maar de aanpak van het ene vraagstuk zorgt voor grotere uitdagingen dan het andere.

Stel, je wilt voorkomen dat grondstoffen uitgeput raken. Dan moet je zorgen voor recycling. Dat proces vreet energie, wat haaks staat op de doelstelling om zuinig met energie om te springen. Als je natuurgebieden wil vergroten, moet je areaal beschikbaar stellen. Dat betekent dat je cultuurgrond effectief moet inrichten, bijvoorbeeld met landbouw die hoge opbrengsten mogelijk maakt. Dat botst met de wens om in de voedselvoorziening te voorzien met biologische landbouw.

Een radicale aanpak kan niet tegelijk op álle gebieden. Dat is strijdig met elkaar. Om op alle terreinen vooruitgang te boeken, moet je afwegingen maken en geen opties uitsluiten.

Lees het volledige artikel via deze link.