In De Groene Amsterdammer bespreekt Ralf Bodelier het boek Verlichting Nu door Steven Pinker.
Hij die hoopt…
Met rationaliteit en humanisme strijdt Steven Pinker tegen een contraverlichting van populisten en ‘progressofoben’. Zijn Verlichting nu is een meeslepende must read.
Door: Ralf Bodelier
Gele hesjes, Brexit en de AfD. Klimaatverandering en teruglopende populaties dieren. Wereldwijd achthonderd miljoen mensen ondervoed en even zovelen zonder elektriciteit en schoon water. Trump, Bolsonaro, Orbán. Het is niet de beste tijd om de vooruitgang te prijzen. En toch is het juist dat wat de Amerikaan Steven Pinker doet. Van de hoogleraar psychologie op Harvard verscheen eind vorig jaar de Nederlandse vertaling van Enlightenment Now, een bijna zevenhonderd pagina’s dik pleidooi voor meer Verlichting op een moment dat, volgens Pinker, de contraverlichting opmarcheert. Voor hem overkoepelt deze term uiteenlopende stromingen als populisme, nationalisme, radicaal milieuactivisme en religieus extremisme. Wat al deze bewegingen volgens Pinker verenigt, is dat geen van hen veel op heeft met rationaliteit, wetenschap, humanisme en vooruitgang, de vier pijlers van de Verlichting.
Veellezer Bill Gates noemt Pinkers boek het meest inspirerende boek dat hij ooit las, iets wat hij overigens ook al zei over Ons betere ik, een eerder boek van Pinker, over de afname van geweld. Ik ga ver met Gates mee. Pinkers pleidooi voor meer Verlichting is me uit het hart gegrepen. Te meer omdat Pinker met een schat aan data duidelijk maakt hoe rede, wetenschap en humanisme het leven van miljarden mensen wereldwijd hebben verbeterd.