Op 25 juni zullen tienduizenden Nederlanders, Duitsers en Belgen een menselijke ketting van 90 kilometer vormen om te demonstreren voor de sluiting van de Belgische kerncentrale Tihange. De actie loopt dwars door Lemiers, het Limburgse geboortedorp van Ralf Bodelier, co-auteur van Ecomodernisme: Het nieuwe denken over groen en groei. Hij doet evenwel niet mee.

“Ik weet dat het paradoxaal klinkt, maar ik doe niet mee omdát ik mezelf ervaar als groen en milieuvriendelijk”, schrijft Bodelier in een opinieartikel dat in diverse dagbladen is verschenen, waaronder De Limburger en Brabants Dagblad. “De sluiting van Tihange is zowel slecht voor onze gezondheid, als voor het klimaat, als voor onze portemonnee.”

Lees hier, op de website van Bodelier, het hele opinieartikel.

Onze co-auteur Bart Coenen, oud-medewerker van de Vlaamse partij Groen! (destijds Agalev), was te gast bij KanaalZ, de zakenzender op de Belgische kabel. Daar sprak Coenen, oprichter van de ecomodernistische blog BackCover.be, over hoe de milieugroepen zich vergissen in de mogelijkheden van zon- en windenergie en waarom kernenergie een belangrijke aanvulling is op weg naar CO2-vrije energie.  Bekijk het interview hier op de website van KanaalZ.

In haar boekenrubriek in het programma Argos op Radio 1 besteedde journalist Franka Hummels aandacht aan Ecomodernisme: Het nieuwe denken over groen en groei. Ze sprak onder meer over de hoofdstukken waarin de relevantie van gentechnologie, kernenergie en economische groei werd besproken.  Soms komen de auteurs, zei Hummels, tot “onwelvallige meningen, maar het is wel écht goed onderbouwd”. Toch gaf ze ook aan dat het boek “soms te makkelijk” voorbijgaat aan vragen en zorgen rondom kernenergie.

Toen presentator  Max Pam haar vroeg of het ecomodernisme raakvlakken vertoont met de “optimistische” groene agenda van premier Rutte ontkende Hummels dat resoluut. “De auteurs nemen standpunten in die niet zijn te plaatsen op de links/rechts-schaal”, concludeerde ze.

Ook behandelde Hummels de kritiek die in Ecomodernisme klinkt op de media. “Ze schrijven vaak zomaar op wat de traditionele milieubeweging zegt”, parafraseerde Hummels. “Iemand stuurt een persbericht met een enorme noodklok en dan schrijven journalisten dat op zonder te weten waar de klepel hangt.” Hummels, zelf auteur van De generatorgeneratie, een boek over de kernramp bij Tsjernobyl, gaf aan dat ze eveneens vindt dat journalisten “onvoldoende kritisch” zijn. “Ik denk dat het verwijt klopt.”

Beluister hier het fragment op de website van Radio 1. (Na 5 minuten  komt Ecomodernisme aan bod.)

Letter&Geest, de weekendbijlage  van Trouw, brengt een voorpublicatie uit Ecomodernisme: Het nieuwe denken over groen en groei.  Het fragment begint als volgt:

Lees hier het boekfragment op de website van  Trouw.

Op de dag dat Trouw een boekfragment brengt uit Ecomodernisme: Het nieuwe denken over groen en groei,  is er elders in de krant een recensie te vinden. “Een prikkelend boek, uitdagend”, schrijft wetenschapsredacteur Joep Engels. “Het dwingt de duurzaam angehauchte lezer zijn of haar ideeën tegen het licht te houden.”

Met hun waardering voor verstedelijking, intensieve landbouw, kernenergie en menselijke inventiviteit trappen de auteurs volgens Engels “tegen de heilige huisjes van de duurzaamheid”. De uitdrukkelijke oproep van de auteurs om te durven twijfelen aan dogma’s en te blijven nadenken wordt met instemming aangehaald.

Maar uiteindelijk wekt Ecomodernisme bij de recensent “steeds meer wrevel” op, doordat de auteurs soms “een karikatuur” zouden maken van de opponenten. Engels: “Niet iedereen die zich zorgen maakt over de klimaatverandering is vegetariër, voorstander van kleinschalige landbouw en tegen gentechnologie. Niet ieder lid van de Duurzame 100 heeft thuis een extra trui aan en zet de verwarming uit, terwijl ‘hij droomt van een sober, laagtechnologisch bestaan op het platteland’.”

Verder wijzen de auteurs er volgens Engels wel op dat het groene gedachtengoed “een geloof” is geworden (dat de mensheid voorschrijft te minderen), maar vergeten ze te erkennen dat ze zelf evengoed “gelovigen” zijn, maar dan van “een andere religie”. Het ecomodernistische vertrouwen in technologische vooruitgang en menselijke inventiviteit ziet Engels eveneens als geloof, want, schrijft hij, ecomodernisten “geloven dat we er ‘iets’ op zullen vinden.”

Lees hier de hele recensie in Trouw (via Blendle, 39 cent).

In een bespreking van Ecomodernisme: Het nieuwe denken over groen en groei  voor  New Scientist schrijft Wim de Jong dat de traditionele milieubeweging soms klinkt “als een ouderwetse langspeelplaat die blijft haken in de groef”. De minder-minder-minder-boodschap (minder CO2 uitstoten, minder consumeren, minder kinderen krijgen) is bovendien bepaald “geen toekomstmuziek om vrolijk van te worden”.

Gelukkig, vervolgt De Jong, “is er sinds een paar jaar een nieuwe beweging van activisten, wetenschappers en burgers die het allemaal wat optimistischer en pragmatischer willen benaderen”. In Ecomodernisme komt hun “nieuwe kijk op het behoud van de planeet naar voren”.

In Ecomodernisme schreef wetenschapsjournalist Marcel Crok een hoofdstuk over kernenergie. Vonk, de zaterdagbijlage van de Volkskrant, vroeg hem om een persoonlijk getint betoog. Daarin beschrijft Crok hoe hij ontdekte dat kernenergie “misschien begrijpelijk, maar volstrekt ten onrechte een slechte reputatie heeft gekregen”.

Want, zo schrijft hij: kernenergie is veiliger dan andere energievormen. Bovendien: bij de nieuwere centrales zijn ongelukken als bij Tsjernobyl zo goed als uitgesloten en de grondstof, thorium, is veel milieuvriendelijker.  “Kernenergie levert schone, betrouwbare energie met een zeer hoge dichtheid”, concludeert Crok. “Die hoge dichtheid is nodig om voldoende land over te houden voor natuur.”  En zo kan het dat de krant kopt: Lang leve kernenergie: de oplossing voor een schone wereld.

“Hoe groen en duurzaam het ook lijkt, met zon en wind gaan we de transitie naar een CO2-arme energievoorziening niet redden”, stelt Crok. Het is, bij gebrek aan goede accu’s, afhankelijk van het weer en de energiedichtheid is bovendien laag. Als we serieus zijn over de in Parijs gemaakte afspraak om de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 2 graden, dan moeten we kernenergie serieus nemen. Crok: “Steeds meer klimaatactivisten, onder wie de bekende Amerikaanse klimaatwetenschapper James Hansen, zien in dat het probleem niet getackeld kan worden zonder kernenergie.”

En, als de Nederlandse overheid serieus is in het voornemen om de energievoorziening in 2050 vrijwel CO2-vrij te maken, dan moet er werk worden gemaakt om “de doorontwikkeling van kernenergie  hoog op de agenda te zetten”.

Lees hier het hele essay op de website van de Volkskrant.

Simon Rozendaal, wetenschapsredacteur van Elsevier, las Ecomodernisme met gemengde gevoelens. Hoezo “nieuwe stroming”? Immers, de redactie van zijn weekblad spreekt zich, net als de ecomodernisten, “al een jaar of dertig uit vóór kernenergie, vóór gentechnologie en vóór economische groei”. Rozendaal concludeert dan ook in zijn boekbespreking: “oude wijn in nieuwe zakken”.

Wel meent hij dat het ecomodernisme een urgente boodschap heeft, “zeker in dit tijdsgewricht”. Hij raadt Mark Rutte en Jesse Klaver aan om het boek te lezen. “Het is niet ondenkbaar dat er binnen enkele maanden een ‘groenrechts’ kabinet aantreedt, waarin VVD en GroenLinks elkaar vinden in het over de balk smijten van tientallen miljarden ten behoeve van de ‘energietransitie’.” Wanneer de politici zich door het ecomodernisme zouden laten inspireren, zullen ze het geld beter besteden dan waar het anders vermoedelijk op zal uitdraaien –  en milieu en klimaat zullen er meer mee zijn gediend.

“Vooral de notie dat welvaart goed is voor  natuur en milieu, verdient een veel groter publiek”, schrijft Rozendaal. “Misschien wel de meest stimulerende boodschap van het ecomodernisme is dat welvaart niet de oorsprong van milieuproblemen is, maar de oplossing.  Hoe rijker een land, hoe minder lucht- en watervervuiling. Of, zoals het in het boek heet: ‘De moderne westerse samenleving beschermt de natuur, de ouderwetse rurale samenleving juist niet.'”

De hele recensie is te lezen via Blendle (29 cent). Abonnees van Elsevier kunnen het artikel  hier lezen.