Het paradijs, de mythische tuin waar de mens is geschapen, is nooit ver weg. Je komt het tegen in de reclames voor het biologisch brood van de Lidl en de olijven van Bertolli. Maar ook in de grote verhalen, de narratives, over hoe we met duurzame landbouw de groeiende wereldbevolking van een voedzaam dieet gaan voorzien, zonder schade aan milieu, natuur en biodiversiteit. Ellen Mangnus gaat op zoek naar het verhaal achter het verhaal en ontdekt wat we eigenlijk al weten: het paradijs bestaat niet.
Auteur: Ellen Mangnus
Een jaar geleden ging het filmpje ‘This Tiny Country Feeds the World’ van National Geographic nog de wereld over; de afgelopen maanden domineerde het beeld dat de Nederlandse landbouw een van de grootste vervuilers van onze leefomgeving is. Sinds de Raad van State het Programma Aanpak Stikstof afkeurde staat onze voedselvoorziening, en dan vooral de duurzaamheid ervan, in het middelpunt van de aandacht.
Dat er iets moet veranderen aan de manier waarop we voedsel produceren en consumeren, daarover zijn we het wel eens. Minder voedsel produceren en dus minder milieuvervuiling lijkt echter geen oplossing, want na 2050 dreigen wereldwijde voedselcrisissen en tekorten, aldus een recent rapport van de Verenigde Naties. Wat er precies moet veranderen en hoe we dat moeten realiseren, daarover zijn de meningen sterk verdeeld.
De Rabobank bijvoorbeeld stelt in het filmpje ‘De weg naar verandering’ dat slimme innovaties en precisielandbouw ervoor gaan zorgen dat we de wereldbevolking in de toekomst op een duurzame manier van voedsel kunnen voorzien. Volgens Riëlla Hollander, directeur landbouw en voeding bij de bank Triodos Investment Management, is er juist een compleet ander voedselsysteem nodig; één waarin de producent en consument weer met elkaar worden verbonden.
Milieudefensie op haar beurt zoekt de oplossing van de problemen in de landbouw in het afschaffen van de vrijhandel en het verkleinen van de veestapel. Dat betekent niet noodzakelijk minder boeren, want een minder intensieve landbouw zal juist meer arbeidskracht vragen, stelt de organisatie. En volgens de Partij voor de Dieren stevenen we af op een ecologische ramp en heeft Nederland over 75 jaar behalve brandnetels geen natuur meer over.